🖋ویژه - ایران و عراق، ظرفیتهای همزمان اتحاد و رویارویی
ایران و عراق دارای پتانسیلهایی هستند که میتواند طرفین را به شریک راهبردی در منطقه تبدیل کند و همزمان تضادهایی نسبت به یکدیگر دارند که بدون مهار آنها ممکن است دو کشور برای دورهای طولانی وارد تنشهای امنیتی و نظامی و حتی جنگ شوند.
از آن سو نیز، در جریان مبارزات مسلحانه گروههای چپ با شاه و فعالیت سازمان مجاهدین خلق علیه جمهوری اسلامی نیز شاهد فعالیتهای عراق علیه ایران از طریق اتحاد با گروههای ناراضی ایرانی بوده ایم. استمرار دخالتهای آشکار در امور داخلی کشور همسایه باعث میشود تا دیدگاه عمومی مردم نسبت به طرف مقابل منفی شود. این موضوع میتواند اثرات بلندمدتی را در مناسبات سیاسی دو طرف باقی بگذارد.
بافت عشایری عراق در برخی مناطق این کشور گاهی علقههای عربی و استقلال خود را به اشتراکات مذهبی ترجیح داده است. هرچند عراقیها از کمکهای ایران استقبال میکنند، اما اگر این حمایت اقتصادی از فرم همیاری خارج و به دخالت در مناسبات سیاسی تبدیل شود، به آن واکنش منفی نشان خواهند داد. یکی از ارکان اعتراضات سیاسی مردمی در عراق از اکتبر سال 2019 تا امروز نیز بر کاهش نقش ایران در صحنه سیاسی کشورشان متمرکز بوده است. این رخداد نشان میدهد که تهران باید سیاست خود در قبال بغداد را مورد تجدیدنظر قرار دهد.