بر أساس نظرسنجیهای گوناگون و مشاهدات کارشناسان همواره شمار بیشتری از شهروندان کشورهای اسلامی از اعتقادات خود فاصله میگیرند. اکثر آنها خواهان جدایی کامل دین از حکومت هستند.
جنیفر هولایس، همکار بخش انگلیسی دویچه وله در مقالهای به چند نظرسنجی در کشورهای اسلامی پرداخته است که بر اساس آنها میتوان ارزیابی کرد که در این کشورها دینداری در حال زوال است. یکی از این نظرسنجیها در لبنان انجام شده. حدود ۲۵ هزار نفر به پرسشهای شبکه تحقیقاتی"فشارسنج عرب" که پروژه مشترک دانشگاههای پرینستون و میشیگان است پاسخ دادهاند.
این زن ۲۷ ساله گفته است، به تدریج از درستی دیدگاه آنها اطمینان پیدا میکند و تصمیم میگیرد بدون حجاب به دانشگاه برود. او به درستی عمل خود اعتقاد کامل دارد، اما از این که مادر و پدرش را ناامید کرده، «بسیار ناراحت» است.تظاهرات زنان در بیروت برای حقوق برابرجنیفر هولایس در ادامه مقاله خود به نظرسنجی گروه مطالعات افکارسنجی ایرانیان پرداخته است.موضوعات مرتبط با آن مورد پرسش قرار گرفت.
طبق نتایج این نظرسنجی «۶۸ درصد جامعه معتقدند که احکام دینی نباید معیار قانونگذاری قرار گیرد حتی اگر دینداران اکثریت مجلس را داشته باشند.» موسسه گمان تحت مدیریت و نظارت عمار ملکی، استادیار علوم سیاسی در دانشگاه تیلبرگ هلند و پویان تمیمی، استادیار مردم شناسی و مطالعات دینی در دانشگاه اوترخت هلند فعالیت میکند.